Η 19η Μαΐου είναι μια μέρα αφιερωμένη στη μνήμη των θυμάτων της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου, μια τραγική περίοδος της ιστορίας που άφησε βαθιά σημάδια στον ελληνικό λαό.
Η γενοκτονία των Ποντίων αποτελεί μια από τις πιο σκοτεινές σελίδες του 20ού αιώνα και είναι μέρος μιας ευρύτερης εκστρατείας εξόντωσης των μη μουσουλμανικών πληθυσμών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, μαζί με την Αρμενική και την Ασσυριακή Γενοκτονία.
Η ιστορία της γενοκτονίας των Ποντίων ξεκινά στα τέλη του 19ου και αρχές του 20ού αιώνα, σε μια εποχή όπου η Οθωμανική Αυτοκρατορία βρίσκεται σε φάση παρακμής.
Οι Νεότουρκοι, που ανέλαβαν την εξουσία το 1908, προωθούσαν μια εθνικιστική ιδεολογία που στόχευε στη δημιουργία μιας ομοιογενούς τουρκικής εθνικής ταυτότητας. Αυτό συνεπαγόταν τον εκτοπισμό και την εξόντωση των χριστιανικών πληθυσμών, που θεωρούνταν εμπόδιο σε αυτό το σχέδιο.
Η περιοχή του Πόντου, στη βόρεια Μικρά Ασία, κατοικούνταν από αρχαιοτάτων χρόνων από Έλληνες. Οι Πόντιοι είχαν αναπτύξει έναν πλούσιο πολιτισμό και μια ακμάζουσα οικονομία, με επίκεντρο τις πόλεις της Τραπεζούντας, της Σαμψούντας και της Σινώπης.
Ωστόσο, η έναρξη του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου το 1914, και ιδιαίτερα η απόβαση των συμμαχικών δυνάμεων στην Καλλίπολη το 1915, προκάλεσε μια γενικευμένη καχυποψία και εχθρότητα των Οθωμανών απέναντι στους χριστιανικούς πληθυσμούς της αυτοκρατορίας.
Από το 1914 και μετά, οι Πόντιοι άρχισαν να αντιμετωπίζουν έντονες διώξεις. Οι εκτοπισμοί, οι σφαγές και οι πορείες θανάτου έγιναν καθημερινότητα. Οι άνδρες στρατολογούνταν σε τάγματα εργασίας (αμελέ ταμπουρού), όπου οι συνθήκες ήταν τόσο ανυπόφορες που λίγοι επέζησαν.
Ο άμαχος πληθυσμός υφίστατο μαζικές εκτελέσεις, βασανιστήρια και βιασμούς. Χιλιάδες οικογένειες ξεριζώθηκαν από τα σπίτια τους και αναγκάστηκαν να διανύσουν ατελείωτες πορείες, κατά τις οποίες πολλοί πέθαιναν από την πείνα, την εξάντληση και τις κακουχίες.
Στις 19 Μαΐου 1919, ο Μουσταφά Κεμάλ (αργότερα γνωστός ως Κεμάλ Ατατούρκ) αποβιβάστηκε στη Σαμψούντα, σηματοδοτώντας την έναρξη της οργανωμένης εκστρατείας του τουρκικού εθνικού κινήματος κατά των χριστιανικών πληθυσμών της περιοχής.
Η ημερομηνία αυτή θεωρείται η αρχή της τελικής φάσης της γενοκτονίας των Ποντίων. Η βία κλιμακώθηκε, με συστηματικές σφαγές, εκτοπισμούς και καταστροφές χωριών.
Οι καταστροφές συνεχίστηκαν μέχρι το 1923, όταν υπογράφηκε η Συνθήκη της Λωζάνης και ξεκίνησε η ανταλλαγή πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Υπολογίζεται ότι περίπου 353.000 Πόντιοι έχασαν τη ζωή τους κατά τη διάρκεια της γενοκτονίας.
Οι επιζώντες αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα πατρογονικά τους εδάφη και να εγκατασταθούν κυρίως στην Ελλάδα, όπου προσπάθησαν να ξαναχτίσουν τη ζωή τους από την αρχή.
Η Γενοκτονία των Ποντίων αναγνωρίστηκε επίσημα από την Ελληνική Βουλή το 1994, και η 19η Μαΐου ορίστηκε ως ημέρα μνήμης για τα θύματα της γενοκτονίας. Ωστόσο, η διεθνής αναγνώριση της γενοκτονίας παραμένει ένα ανοιχτό ζήτημα, με πολλούς ιστορικούς και πολιτικούς να συνεχίζουν να αγωνίζονται για την αποδοχή της ιστορικής αλήθειας.
Η 19η Μαΐου αποτελεί μια ημερομηνία μνήμης και πόνου για τον ελληνισμό. Είναι η ημέρα που θυμόμαστε τη Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου, μια από τις πιο τραγικές στιγμές της νεότερης ιστορίας.
Οι Πόντιοι, ένας περήφανος και δυναμικός λαός με βαθιές ρίζες στην περιοχή του Πόντου, υπήρξαν θύματα μιας εκστρατείας γενοκτονίας που στόχευε στην εξάλειψη των μη μουσουλμανικών πληθυσμών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Η 19η Μαΐου μας υπενθυμίζει ότι πρέπει να συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε για δικαιοσύνη και μνήμη, να τιμούμε τα θύματα και να διασφαλίζουμε ότι τέτοια εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας δεν θα επαναληφθούν.
Είναι καθήκον όλων μας να τιμούμε τα θύματα και να διασφαλίζουμε ότι τέτοιες τραγωδίες δεν θα επαναληφθούν ποτέ ξανά.
